Sign up

Lilemo tse hlano ho ea pele - Saense le boenjiniere bakeng sa lefatše le tsoileng tseleng

Pampiri ya maemo a kopanetsweng ho tswa ho bakopanyi ba Sehlopha se Seholo sa Setjhaba sa Saense le Thekenoloji, Lekgotla la Matjhaba la Saense (ISC) le Mokgatlo wa Lefatshe wa Mekgatlo ya Boenjinere (WFEO), e lokiseditsweng Seboka sa 2025 sa UN sa Boemo bo Hodimo ba Dipolotiki.

Pampiri ya maemo e hlahisa dihlooho tse supileng tse ka sehloohong le dithuto tse 17 tse bontshang ka moo saense le boenjineri di ntshetsang pele ntshetsopele ya moshwelella – le se hlokehang ho matlafatsa sekgahla sa tsona dilemong tse hlano tsa ho qetela tsa Lenaneo la 2030.


Lilemo tse hlano ho ea pele - Saense le boenjiniere bakeng sa lefatše le tsoileng tseleng

MOTHE: 10.24948 / 2025.03
Letsatsi la phatlalatso: 30 June 2025
Mohatisi: Lekhotla la Machabeng la Saense


Sehlooho sa 1: Bohlokoa ba tšebelisano ea machaba ea saense ho rarolla mathata a lefats'e

  • Selekane se bulehileng sa mahlale a motheo bakeng sa kaho ya bokgoni ya SDG ho la Global South
  • Ho nolofaletsa karabelo e tšepahalang le e ka tšeptjoang ea likoluoa ​​​​: Bula maano a data a thehiloeng mahlaleng bakeng sa ho mamella lefats'e

Sehlooho sa 2: Saense e le sesebelisoa sa tšebelisano 'moho le ho aha khotso

  • Tsamaiso ea botšoasi ba litlhapi tsa tuna ho Linaha tse Tsoelang Pele tsa Sehlekehlekeng se Senyane sa Pacific
  • Ho sebelisa tšebelisano ea machaba ea mahlale ho loants'a ho rema lifate ho seng molaong: Tekolo ea lefats'e ho tsebisa puso ea UN ea mefuta-futa ea lihloliloeng

Morero oa 3: Ho sebelisa theknoloji molemong oa nts'etsopele ea moshoelella

  • Ho tloha lipatlisisong ho ea ho tšusumetso: ho fetola phatlalatso ea data ea ts'ebetso ho tloha litšenyehelong ho ea ho matsete ka mokhoa oa saense oa AI
  • Ho fetola CO2 ea indasteri ho fepa ka metsing: Temo e kholo ea maalgae Northern Norway
  • Matla a tsosolositsoeng a kopana le tsosoloso ea tikoloho: Mohlala o kopantsoeng bakeng sa nts'etsopele e kenyeletsang Qinghai e phahameng, Chaena.
  • Saense bakeng sa litoropo tse bohlale: Ho sebelisa lipatlisiso tsa lits'ebetso tsa litoropo ho nchafatsa maeto metseng e meholo ea China.

Morero oa 4: Ho koala saense, leano le tsebo ea bongata bakeng sa ketso ea phetoho

  • Ho hokahanya likeletso tsa mahlale ho phatlalla le mmuso: Puisano ea naha ea Jeremane lipakeng tsa makhotla a likeletso tsa mahlale
  • Ho khutlisa mafika a likorale Belize: Mokhoa o thehiloeng ho mahlale, oa sechaba oa ho hlaphoheloa ha tikoloho ea leoatle
  • Ho kopanya mekhoa ea tsebo ea matsoalloa le saense: Keletso ea boemo ba leholimo bakeng sa Great Barrier Reef

Tema ea 5: Tšebelisano-'moho le batho ba bangata le ba fapaneng ho ntšetsa pele ts'ebetsong e kopaneng ea SDG

  • Saense e sebetsa bakeng sa taolo ea meru e etelletsoeng pele ke sechaba Upper Katanga, Democratic Republic of the Congo
  • Tloaelo ea li-ginger tissue bakeng sa tšireletso ea lijo: Mohlala oa tšebelisano-'moho e thehiloeng saenseng bakeng sa temo e tsitsitseng ea Samoa

Morero oa 6: Ho aha bokhoni le boetapele bo fapaneng lithutong tsa mahlale

  • Ho fetola mahlale ho tsoa ka hare ho naha: Ho ntlafaletsa tekano ea tekano mekhatlong ea mahlale ea lefats'e
  • Moralo o matla le tsebo ea baholo-holo bakeng sa thuto e kenyeletsang le ts'ebetso ea boemo ba leholimo Vaupés, Colombia

Sehlooho sa 7: Boitlamo ba sechaba le tsebo ea ho bala le mahlale e le metheo ea ho tšepa mahlale

  • Mahlale a baahi bakeng sa ho beha leihlo li-microplastics: Ho matlafatsa likolo tsa Malaysia ka tsebo ea tikoloho
  • Tsebo ea AZ ea mahlale le bophelo bo botle bakeng sa baithuti ba banyenyane ba Malaysia

Ka lilemo tse hlano feela ho ea ho 2030, saense le boenjiniere li bonts'a bokhoni ba tsona ba ho tsamaisa tsoelo-pele ho pholletsa le Lipakane tsa Nts'etsopele ea Moshoelella, empa monyetla ona o sokeloa ke tsitsipano e ntseng e phahama ea lipolotiki, ho fokotseha ha tokoloho ea mahlale le matsete a tlase. E le hore mebuso e lule e le teng, e tlameha ho sireletsa saense e le molemo oa sechaba lefatšeng ka bophara, e tšehetse tšebelisano-'moho e kenyelelitsoeng le ea transdisciplinary, le ho hokahanya leano le lichelete le lipakane tsa nako e telele tsa ts'ebetso. Saense le boenjineri e ka ba lisebelisoa tse matla tsa khotso, tekano, le boqapi, empa phello ea tsona e ipapisitse le puso e nang le boikarabelo, boetapele bo fapaneng, le tšepo ea sechaba.

Hona joale ke nako ea ho matlafatsa metheo e hokahanyang tsebo le liketso - ka boikemisetso bo sebete ba lipolotiki le boitlamo bo nchafalitsoeng ba tšebelisano ea lefats'e.


Lilemo tse hlano ho ea pele - Saense le boenjiniere bakeng sa lefatše le tsoileng tseleng

MOTHE: 10.24948 / 2025.03
Letsatsi la phatlalatso: 30 June 2025
Mohatisi: Lekhotla la Machabeng la Saense


Setšoantšo sa sekoahelo: Jules Marvin Eguilos ka Unsplash